Een iconische constructie van hout en glas

Een gelamineerd gelijmde houten luifel met gebogen glaspanelen transformeert The Campus Cherrywood in Dublin tot een opvallend voorbeeld van duurzame Ierse architectuur. Deze elegante, dubbelgekromde architectonische overkapping zweeft boven een verzonken tuin en combineert glulam hout, staal en koudgebogen glas in een naadloos ontwerp. Ontworpen door Benjamin Thomas van MOLA Architecture is de Campus Canopy veel meer dan een esthetisch dak – het is een prestatie van technisch vernuft, samenwerking en een flinke dosis creativiteit. Wat eenvoudig lijkt – drie V-vormige kolommen die een gebogen houten grid met transparant glas ondersteunen – vergde diepgaande technische expertise om te realiseren.

Esthetiek ontmoet maakbaarheid

Bouwen met glulam hout en glas brengt unieke uitdagingen met zich mee, zeker wanneer deze materialen tot hun structurele grenzen worden geduwd. Vanaf het begin organiseerden we intensieve ontwerpworkshops met de opdrachtgever rondom één centrale vraag:
Hoe realiseren we deze gebogen glazen en houten luifel waarbij de ontwerpintentie in stand blijft?

Het resultaat is een precies uitgewerkte constructie met een vrije vorm – deels bol, deels cilinder. Onze structurele ingenieurs gingen aan de slag met de complexe geometrie en optimaliseerden deze voor uitvoerbaarheid en prestaties. We ontwikkelden een randbalk die grotendeels enkel gekromd is en zorgden ervoor dat alle secundaire glulam balken exact dezelfde radius hebben. Dit vereenvoudigde het productie- en montageproces aanzienlijk.

De randbalk: verborgen verbindingen, zichtbare elegantie

De overkapping bestaat uit dire hoofdonderdelen in hout: de randbalk, de primaire balken en de secundaire balken. De slanke randbalk loopt rondom de overkapping en is enkel gebogen, behalve op de hoeken, daar is de balk dubbel gebogen. Rondom verandert de balk licht van vorm en heeft het verschillende hellingshoeken.

Doordat hout niet goed bestand is tegen torsie was deze randbalk een structurele uitdaging. Op maat gemaakte stalen verbindingen zorgen voor de overdracht van krachten tussen de randbalkelementen. Doordat deze verbindingen niet zichtbaar zijn voor het blote oog, wordt de vloeiendheid van het ontwerp benadrukt. Dezelfde verborgen verbindingen en vloeiende esthetiek zijn bereikt in de primaire balken die allemaal uniek zijn in vorm en kromming.

Koud buigen op een natuurlijk materiaal

De houten gridshell is bedekt met glaspanelen. Dankzij vroegtijdige optimalisatie van de geometrie konden we vlakke glaspanelen toepassen die koud gebogen zijn op het houten grid. Klemstrips over de lange zijden houden het glas op zijn plaats.

Deze methode maakh het mogelijk om een dubbelgekromde vorm te benaderen via slimme combinaties van enkelgekromde en deels getordeerde glaspanelen. Extra iteratieve berekeningen waren nodig om de resulterende lokale spanningen van deze glaspanelen onder controle te houden. We hebben een mock-up op ware grootte van het geometrisch meest complexe deel van de luifel gemaakt om de structurele haalbaarheid en een esthetisch overtuigend resultaat te garanderen. 

Aangezien de luifel beloopbaar moet zijn voor onderhoud, was het essentieel om de juiste balans te vinden tussen dun (buigzaam) glas en dik (belastbaar) glas. 

Zwevend glas en verstelbare bevestigingen 

De glazen panelen aan de rad lijken boven de randbalk te zweven - een opvallend kenmerk dat zorgt voor een lichte en elegante uitstraling van de luifel. De koudgebogen glaspanelen werden geplaatst vanaf de bovenste middenlijn, naar beneden toe werkend richting de rand. Hierdoor stapelden toleranties zich op aan de rand. Dit leverde uitdagingen op voor het zwevende glas dat boven de randbalk uitsteekt.

We moesten een centraal steunpunt creëren dat door het glas loopt en het zwevende paneel ondersteunt. Hiervoor ontwikkelden en testten we verstelbare roestvrijstalen puntbevestigingen op maat. Deze werden aangebracht nadat het glas was geplaatst en gebogen, zodat nauwkeurige  uitgelijnd en aanpasbaarheid in hoogte mogelijk was. Elke bevestiging is aan de randligger verankerd met een schroef en afgewerkt met een roestvrijstalen afdekplaat – voor een stevige én esthetische afwerking.

Geïntegreerde toegang voor veilig onderhoud

Gezien de steile hellingshoek van de luifel waren onderhoudsvoorzieningen essentieel. We installeerden op maat gemaakte valbeveiliging, bevestigd met lange schroeven. Geen gemakkelijke opgave, want: hoe breng je rechte schroeven aan in een gekormde balk?
De oplossing vonden we in beugels met uitsparingen in de balken. Naast valbeveiliging hebben we ook ‘rope access’ ingebouwd, zodat gekwalificeerd personeel veilig de luifel kan inspecteren en reinigen.

Structurele flexibiliteit: hout beweegt, staal blijft star

Hout zet uit en krimpt afhankelijk van temperatuur en luchtvochtigheid, terwijl het slanke glas lichtjes kan bewegen op het beglazingssyteem (alleen geklemd aan de lange zijden). Deze bewegingen woden opgevangen via een doordacht ontwerp van de stalen kolommen, hun fundering, en de onderlinge afstanden tussen de kolomonderdelen. Gezien de omvangrijke lassamenstellingen van de kolommen – waarbij laswerk hitte en dus vervorming veroorzaakt – was dit een waar huzaren stukje dat perfect is geluk.

Een plek die aanzet tot ontmoeting

De Campus Canopy toont overtuigend hoe glulam hout, gebogen glas en innovatieve techniek kunnen samengaan. Deze architectonische luifel in Dublin bevordert duurzaamheid, welzijn en sociale interactie — een nieuwe standaard in moderne Ierse architectuur.

Partners in dit project: MOLA Architecture, Cleary Doyle Construction Ltd, Cumming Group, Billings Design Associates